محمدرضا کارگذار کارشناس انرژی در رابطه با ابزارهای گسترده غیرقیمتی رفع ناترازی بنزین اظهار کرد: یکی از مشکلات مهم اقتصاد ایران در این روزها، ناترازی انرژی به عنوان عاملی مهم و تعیین کننده در اقتصاد کشور است. در این میان راهکارهای متنوع و متعددی نیز برای حل این ناترازی وجود دارد. قطعاً کوتاه ترین مسیر برای کنترل این ناترازی اعمال برنامه های کنترل مصرف و بهینه سازی مصرف است. در دنیا این موضوع توسط دو ابزار قیمتی و غیر قیمتی اعمال می شود ولی در ایران برنامه قیمتی در دستور کار نیست. ابزارهای غیر قیمتی گسترده ای در دست سیاستگذار وجود دارد از جمله دوگانه سوز کردن خودروها، بهینه سازی مسیرهای شهری، توسعه حمل و نقل عمومی، بهبود کیفیت و افزایش راندمان مصرف بنزین در موتور خودروهای تولیدی داخل است

وی ادامه داد: همچنین راه کار میان مدت حل این ناترازی می تواند ایجاد تنوع سبد سوختی و استفاده از پالایشگاه های فرا سرزمینی باشد. استفاده از سوختهای پاکی همچون سی ان جی و LPG  می تواند بار مصرفی بنزین را کاهش دهد. در سالهای گذشته شاهد افزایش مصرف بنزین هستیم چون خودرو بیشتری تولید می شود ولی به همان میزان خودروی فرسوده از رده خارج نمی شود.

کارگذار با اشاره به وضعیت بسیار بد مصرف خودروهای فرسوده گفت: در این میان خودروهای ساخت داخل به لحاظ کیفیت به سطحی نرسیده اند که بهینه سازی مصرف بنزین داشته باشند در حالی که در کشورهای دیگر میانگین مصرف در هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش به حدود چهار تا پنج لیتر کاهش یافته، میزان مصرف بنزین در خودروهای داخلی بسیار بالاست علاوه بر آن خودروهای فرسوده هم به این در صد اضافه شده و هم مصرف بالا می رود و هم موجب آلایندگی هوا و محیط زیست نیز خواهد شد.

این کارشناس انرژی ادامه داد: واردات بنزین برای کشور عدم النفع بالایی دارد و به لحاظ اقتصادی به معنای یک زیان اقتصادی تمام و کمال است زیرا از یک طرف نفت را به صورت یک ماده خام صادر می کنیم و از این جا عدم النفعی داریم و در طرف مقابل بنزین را به عنوان یک فراورده نفتی وارد می کنیم و به صورت مضاعف متحمل ضرر می شویم. داشتن خودرو یکی از شاخص های افزایش سطح رفاه اجتماعی در کشور به شمار می رود و این امر خود در بالا رفتن مصرف بنزین اثر گذار بوده است.

وی افزود: بخشی از مردم بیشتر از یک خودرو دارند که مصرف را بالاتر برده ، علاوه بر آن ترافیک و آلایندگی بیشتر سهم مردمی می شود که حتی یک خودرو هم ندارند. در این میان وسایل حمل و نقل عمومی هم در کشور به اندازه کافی وجود ندارد و وسایل در دسترس هم با کیفیت نیستند. به همین دلیل مردم انگیزه ای برای استفاده از وسایل نقلیه عمومی ندارند و ترجیح می دهند از خودروی شخصی بیشتر استفاده کنند .

کارگذار گفت: محل قرار گیری منازل اشخاص به ویژه در کلانشهرها به گونه ای نیست که بتوانند از حمل و نقل عمومی بیشتر استفاده کنند و مجبور می شوند خودرو شخصی حتی شده تک سرنشین استفاده کنند که قیمت پایین بنزین نیز در این تمایل و مصرف بالای بنزین به غیر از بحث خودروها اثرگذار است. در تعطیلات هم که همواره شاهد افزایش مسافرت ها هستیم و افراد تمایل دارند از شهرهای مختلف دیدن کنند و نمی خواهند صرفاً از نقطه ای به نقطه ی دیگر بروند ، به همین دلیل ترجیح میدهند با خودروی شخصی به مسافرت بروند.

این کارشناس انرژی  گفت: راه کار نجات ما از این وضع ناترازی بنزین و تشدید واردات آن، تغییرات قیمتی بنزین نیست اما خود شاهد آن هستیم که هزینه مصرف سوخت در کشورهای دیگر بسیار بالا است. برای حل معضل ناترازی بنزین در وهله اول باید علاوه بر توسعه واردات خودرو، به صورت ویژه بر روی اصلاح صنعت خودرو تمرکز کنیم چون مقصر اول و آخر این وضعیت و حجم بالای ناترازی خودروها هستند و باید بتوانیم ابتدا مصرف خودروهای فرسوده و سپس مصرف خودروهای تولیدی را به حداقل برسانیم و در بخش صنعت حمل و نقل کشور نیز همه خودروهای فعال به سوخت جایگزین بنزین مجهز گردند.